KOOPERATİF ORGANLARI NELERDİR/ YÖNETİM KURULU
I- YÖNETİM KURULU:
Yönetim kurulu, kanun ve ana sözleşme hükümlerine göre kooperatifin faaliyetlerini yöneten ve kooperatifi temsil eden yürütme organıdır.
Ortaklar arasından seçilerek oluşturulan yönetim kurulu işlerinin yürütülmesi görevini yerine getirirken kooperatifi borç altına sokabileceğinden ve kooperatifin gidişatını etkileyecek işlemleri yapabileceğinden dolayı önemli bir yere sahiptir.
Yönetim kurulu, kooperatifi temsil ile yetkilendirilmiştir. Buna temsil yetkisi denir.
İstendiğinde bu yetki birkaç yönetim kurulu üyesine, kooperatif üyesi olmayan bir veya birkaç müdüre de devredebilir.
Faaliyetler kooperatif unvanı ile yapılır. Yapılan tüm işlemlerde kooperatif kaşesi kullanılır ve bu durumda
kooperatif sorumlu olur.
Unvan kullanılmadan yapılan işlemler kooperatifi bağlamaz.
Yönetim kurulu kanun, ana sözleşme, diğer mevzuat hükümleri, genel kurul ve yönetim kurulu kararlarına
aykırı davranamaz.
Aksi takdirde kooperatif değil bu faaliyetleri yapanlar sorumlu olur.
II. Yönetim Kurulunun Seçimi:
1- Yönetim kurulu en az 3 asil, 3 yedek üyeden oluşur.
2- Bir kişinin kooperatif yönetim kurulunda asil veya yedek olarak yer alması için kooperatif üyesi
olması zorunludur.
3- Yönetim kurulu üyeleri, en fazla 4 yıl için seçilebilir.
4- Ana sözleşmede yönetim kurulu üyeleri ikinci defa seçilemez gibi bir hüküm yoksa tekrar
seçilebilir.
5-Kooperatiflerin kuruluşunda kurucu ortaklar tarafından yönetim kurulu belirlenir.
6- Sözleşmeye yönetim kurulu üyelerinin kimler oldukları yazılır.
7- Kuruluş tamamlandıktan sonra ilk genel kurul toplantısında kooperatifin yeni yönetim kurulu
seçilir.
III-Kooperatifler Kanunu’nun 56. maddesinde yönetim kuruluna üye olabilmek için gerekli koşullar şunlardır:
1- T.C. vatandaşı olmak
2- Aynı türden başka bir kooperatifin yönetim kurulu üyesi olmamak
3- Türk Ceza Kanunu’nda belirtilen; zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet, görevi suistimal, sahtekarlık, hırsızlık, dolandırıcılık, hileli iflas, emniyeti suistimal ve devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlardan mahkum olmamış olmak.
Kooperatif denetim kurulu, yönetim kurulunun yukarıdaki şartları uygun olup olmadığını inceler. Şartlara uygun olmayan yönetim kurulu üyelerin görevine yönetim kurulu tarafından son verilir. Boşalan yönetim kurulu üyeliklerine, zaman geçirilmeden denetim kurulunca yedek üyelerden üye seçilir.
IV. Yönetim Kurulunun Görevleri:
Kooperatif yönetim kurulu; ana sözleşmeye, yasalara ve genel kurulun almış olduğu kararlara uygun
davranmak suretiyle kooperatifi yönetir.
Yönetim kurulunun başlıca görevleri şunlardır:
1. Kooperatifin çalışma politikalarını belirlemek,
2. Üyeleri arasında görev dağılımı yapmak,
3. Kooperatifin hukuki birliğini korumak,
4. Yönetim kurulu defterleri ve tutanakları ile genel kurul tutanaklarını saklamak,
5. Yıllık faaliyet raporunu ve bilanço ve gelir gider tablosunu hazırlatmak ve denetim kuruluna
incelenmek üzere vermek,
6. Yapılan çalışmalarla ilgili genel kurulu bilgilendirmek,
7. Ortakları temsil ederken tarafsızlık ilkesini benimsemek,
8. Kooperatife ortak olmak isteyenlerin, kooperatif üyesi olmak için gerekli şartları taşıyıp
taşımadığını araştırmak ve karar vermek,
9. Ortaklıktan çıkmak isteyen üyelerin bu isteklerini karara bağlamak,
10. Kooperatife ortak alımına, gerekli incelemeden sonra karar vermek,
11. Sözleşmeyle kendisine yetki verilmişse, ortaklıktan çıkartılmaya karar vermek,
12. Kooperatif işlerinin yürütülmesi için müdür ve personel ile temsilci veya vekil atamak, bunların
görevlerin son vermek,
13. Ortaklarla devamlı haberleşmeyi sağlamak ve onları eğitmek,
14. Gelir-gider farkının dağıtılmasını genel kurula teklif etmek,
15. Genel kurul olağan veya gerekli durumlarda olağanüstü toplantıya çağırmak ve genel kurul
gündemini hazırlamak,
16. Genel kurul toplantılarına bakanlık temsilcisi istemek,
17. Genel kurul kararlarının iptali için dava açmak,
18. Yönetim kurulu ortaklarının eksilmesi durumunda varsa yedek üye çağırmak,
19. Genel kurulda mektupla kullanılan oyları bakanlık temsilcisi ile birlikte incelemek, tutanak
düzenlemek ve imzalamak,
20. Tasfiye memuru olarak görevlendirilmişse tasfiye işlerini yürütmek,
21. Ortaklardan yükümlülüklerini yerine getirmelerini istemek.
V- Yönetim Kurulu Üyelerinin Sorumlulukları:
1. Kooperatif Defterlerinin Tutulması Sorumluluğu: Kooperatifin bulundurması gereken
defterlerin sorumluluğu ve muhafazası yönetim kuruluna aittir.
2. Gelir ve Gider Farkından Doğan Sorumluluklar: Kooperatif sözleşmesinde olumlu farkın
ortaklara dağıtılmasına ilişkin hüküm varsa bu dağıtımı yönetim kurulu yapar.
Sözleşmede açıklama yoksa:
3. Yedek Akçe ve Fon Ayırma ile İlgili Sorumluluklar: Yönetim kurulu olumlu gelir gider farkının
en az %10’unu normal ve %5 olağanüstü yedek akçe olarak ayırdıktan sonra dağıtım yapabilir.
Yedek akçe ve fonların ayrılmasından yönetim kurulu sorumludur.