Bakanlık Temsilcisinin Kooperatif Genel Kurul
Toplantı Sırasındaki Görevleri Nelerdir?
Bakanlık temsilcisinin toplantı sırasındaki görevleri şöyle sıralanabilir:
• Genel kurulda, toplantıyla ilgili olarak kendisine sorulan soruları
cevaplandırır, toplantının ilgili Kanunlar, anasözleşmeler ve diğer
mevzuata uygun olarak yürütülmesini sağlamak üzere gereken
açıklamaları yapar.
• Dörtten az olmamak üzere ortakların en az 1/10’u tarafından genel
kurul toplantısından en az 20 gün önce yazılı olarak bildirilecek
konuların gündeme alınması zorunlu olduğundan, gündem ortaklara
duyurulduktan sonra başvuru yapıldığı takdirde, konu yine de gündeme
eklenir. Bu yasal zorunluluğa yönetim kurulu uymamışsa divan başkanının
konuyu gündeme alması sağlanır. Ancak, bu durumda istemde bulunan
1/10 ortağın, yasal başvuruyu zamanında yaptığını kanıtlaması gerekir.
• Gündemin görüşülmesine geçilmeden önce, gündeme madde eklenmesi
konusunda teklif bulunup bulunmadığı ile ilgili divan başkanlığı uyarılır.
• Tartışmanın yoğun olarak yaşandığı genel kurul toplantılarında açıklama
ve uyarılar kısa, açık, kesin ve uygun bir dille yapılır. Tereddütlü ifadeler
kullanılmaz. Karmaşık ya da tartışmalı konularda konu iyi biliniyorsa
açıklama yapılır, mümkünse ilgili kanun ve anasözleşme hükmü yüksek
sesle okunur.
• Divan heyeti üyeleri ve ortaklar ile tartışmadan kaçınılır, toplantıyı terk
etme gibi bir davranışa kesinlikle gidilmez.
• Divan başkanı ve kâtip üyeler toplantıyı yönetebilecek ve tutanağı
yazabilecek bilgi ve yeteneğe sahip değilse, temsilci divana yardımcı
olur. Tutanağı bizzat yazmayıp, yapılan konuşmaların ve alınan kararların
tutanağa yazılmasına nezaret eder.
• Genel kurul toplantı tutanağının, toplantının yapıldığı yerde yazılıp
imzalanması zorunludur. Temsilci, tutanağın toplantı yerinde, genel
kurul divanınca düzgün ve okunaklı biçimde yazdırılmasına yardımcı
olur. Toplantı tutanağının, toplantının yapıldığı yer ve zamanda yazılıp
imzalanmaması durumunda temsilci, tutanağa imza atmaz. Bu konuda
tutanağa şerh düşüp imzalar, raporunda bu hususa yer verip, toplantıda
alınan kararlardan raporunda kısaca bahseder. Şerhli tutanak Müdürlük
tarafından acele olarak Ticaret Sicil Müdürlüğüne intikal ettirilir ve genel
kurul toplantı tutanağının tescil edilmemesi istenir.
• Temsilciler, anasözleşmesinde hüküm bulunan ve ortak sayısı 1000’in
üstünde olan kooperatiflerde asaleten ve temsilen (1 ortağın 9 ortağı
temsil etmesiyle) genel kurul toplantısında var olan nisabın organ
seçimlerine gelindiğinde korunması şartıyla, yeni bir toplantı nisabı
aranmaksızın her ortağın seçimlerde en fazla bir ortağı temsilen oy
kullanacağı hususuna dikkat eder.
• Temsilciler, genel kurul toplantısında ilgili kanunlar ve her kooperatifin
anasözleşmesinde öngörülen toplantı ve karar nisaplarına dikkat eder.
Temsilciler genel kurul toplantısında ilgili kanunlara ve anasözleşmelere
aykırı karar alındığı veya karar nisabı bulunmadığının sayısal olarak
tespit edildiği durumlarda, kararların geçerli olmayacağı yönünde
gerekli uyarılarda bulunur. Buna rağmen karar alınmışsa, alınan
kararlar hakkındaki şerhini tutanakta ve temsilci raporunda belirtir.
Tutanak ve temsilci raporu, Müdürlük tarafından acele olarak Ticaret
Sicili Müdürlüğüne gönderilir ve şerh kapsamındaki konuların tescil
edilmemesi istenir.
• Genel kurul tutanağında, görüşmelerin içeriği, söz alanların kimler
olduğu, kimlerin alınan kararlara karşı muhalefet şerhi düştükleri ve
muhalefet sebepleri, lehte, aleyhte ve çekimser oyların sayıları ile
bilinmesi gerekli diğer hususlar açıkça belirtilir. Toplantı sırasında önerge
verilmesi durumunda, önergelerden özetle söz edilip alınan kararlar
açıkça yazılır, önergelerin özetlenemeyecek kadar uzun ve karmaşık
olması gibi durumlarda tutanağa geçirilmekle birlikte, önergelerin
tüm sayfalarının altları divan heyeti ve temsilci tarafından imzalanır ve
önergeler tutanağa ek yapılır. Süre darlığı ya da başka bir toplantıya
yetişebilme gibi nedenlerle yükümlülükler aksatılmaz.
• Bakanlığımız Müfettişlerince yapılan denetim veya incelemeler ile
Müdürlüklerce yapılan incelemeler sonucunda kooperatife gönderilen
talimatların bir örneği temsilcide bulunur. Talimatlar gündeme alınmış
ise ilgili gündem maddesinde görüşülmesine nezaret edilir, gündeme
alınmamış ise yönetim ve denetim kurulu üyelerinin ibrasına ilişkin
gündem maddesinde söz konusu talimatlarla ilgili olarak temsilci
tarafından genel kurula ayrıntılı bir şekilde açıklama yapılır.
• Gündemde anasözleşme değişikliği varsa, temsilci, Bakanlıkça izin verilip
verilmediğini araştırır, izin alınmamışsa genel kurula gerekli uyarılarda
bulunur.
• Anasözleşmelerinde ibra edilmeyen yönetim ve denetim kurulu üyelerinin
bu organlara aynı genel kurulda tekrar seçilemeyecekleri hükmü yer alan
kooperatiflerde, ibra edilmeyen yönetim ve denetim kurulu üyelerinin
aday olamayacakları konusunda divan başkanı ve genel kurul uyarılır.
• Genel kurul toplantısında, yönetim ve denetim kurulu raporları ile
bilanço ve gelir gider cetvelinin mutlaka okunması konusunda gerekli
uyarılar yapılır.
• Yönetim ve denetim kurulları üyeliklerine seçilme koşullarına ilişkin
Kanunun 56 ncı ve Ek-3 üncü maddeleri ve anasözleşmelerin ilgili
hükümlerinin, seçimlere geçilmeden önce gerektiğinde genel kurula
okunması ve üyelerin kaç yıl için seçildiğinin tutanakta belirtilmesi
sağlanır.
• Tutanakta yanlış yazılan kelime, rakam ve satırlar karalanmaz, okunacak
biçimde ortasından tek çizgiyle çizilerek iptal edilir, yanına parantez
içinde (çizildi) denilerek doğrusu yazılır. Ay adları, bir ve iki basamaklı
sayılar, rakamla değil yazıyla yazılır; tutanakta sonradan ilaveler
yapılmasına imkân verebilecek boşluklar bırakılmaz. Tutanağın başlangıç
kısmına, genel kurul toplantısının başlama saati ve tutanağın son kısmına
da genel kurulun bitiş tarihi ve saati mutlaka yazılır.
• İlgili kanunlar, anasözleşmeler ve iyi niyet kurallarına aykırı olarak yapılan
işlemler hakkında temsilci tarafından tutanağa şerh düşülür.
• Tutanakta sırasıyla; giriş bölümü, genel kurulda her bir gündem
maddesine ilişkin yapılan açıklamalar ya da alınan kararlar ve tutanağın
bitiş bölümü divan başkanınca kâtiplere eşzamanlı olarak yazdırılır.
• Kooperatif unvanı; toplantı tutanağına ve temsilci raporuna, Türkiye
Ticaret Sicil Gazetesinde ilan edilen şekliyle tam olarak yazılır.